σχίζω

σχίζω
σχίζω
Grammatical information: v.
Meaning: `to split, to cut, to separate' (Pi., Hdt., Att. etc.).
Other forms: Aor. σχίσ(σ)αι (Od.), pass. σχισθ-ῆναι (P 316), fut. -ήσομαι, act. σχίσω, perf. midd. ἔσχισμαι (hell. a. late).
Compounds: Very often w. prefix, e.g. ἀπο-, δια-, ἀνα-, περι-.
Derivatives: A. With unchanged root-auslaut: 1. σχίδα σχίδος σινδόνος, ῥῆγμα (cod. π-) H. like κλάδ-α acc. sg. (Schwyzer 507); if not Dor. or hell. nom. (Kretschmer Glotta 10, 170); as 2. member in ἀπο-, δια-, παρα-σχίδες pl. (rarely sg. -σχίς) f. `secessions, branchings etc.' (medic. a.o.). 2. σχίδ-αξ, -ᾰκος m. `split wood, piece of wood, splinter' (LXX, D. S. a.o.) with -ακηδόν, ὑπο- σχίζω -ακώδης (medic.); cf. χάραξ, κάμαξ a.o. 3. σχίδος την ἀπόσχισιν H.; but -σχιδής, e.g. in ἀ-, ἀκρο-, νεο- σχίζω (hell. a. late) directly from the verb. 4. σχίδ-ια ὠμόλινα H., Lat. schidia f. sg. `chip of wood' (Vitr.). 5. σχιδανός (as πιθανός) in σχίζω -πους (Arist.) = σχιζό-πους `with split feet, toes' (Arist.). -- B. With altered root-auslaut: 1. σχίζα f. `split wood, piece of wood etc.' (Hom., Ar., pap. a.o.), `shaft, javelin' (LXX,AP); from *σχίδ-ι̯α or adapted to σχίζω (Schwyzer 474); dimin. -ίον n. (Poll., Alciphr.); -ίας m. `lath, lath-like' (Cratin., Dikaiarch., hell. pap. a.o.). 2. σχιστός (ἄ- σχίζω etc.) `split' (Hp., Att.). 3. σχίσις (ἀπό-, διά- a.o.) f. `split, carving' (Pl., Arist. etc.). 4. σχισ-μός (δια-, περι-, ὑπο-, ἐν-) m. `id.' (A. Ag. 1149, Delph. inscr., pap. a.o.); -μα (also w. ἀπό-, διά- a.o.) n. `split, tear' (Arist., Thphr. etc.); -μή f. `id.' (LXX, H.); from -σμο-, -σμα or from σχιδ-μ- reshaped (Schwyzer 321 a. 493).
Origin: IE [Indo-European] [919] *skid- `cut, split, separate'
Etymology: The above words form a system built on an IE basis, which was richly developed inside Greek. For closer comparison esp. the following form can be used: 1. ἀπο-σχίδ-ες = Skt. apa-chíd- f. `section, clipping'. 2. σχιστός = Lat. scissus (from *scid-to-s), Av. a-sista-; diff. Skt. chinná- (from *chid-ná-). 3. Aor. σχίσαι, -ασθαι: Skt. aor. midd. chit-s-i (cf. the reserved remarks in Schwyzer 751). 4. A trace of the old nasalpresent in Lat. sci-n-dō, Skt. chi-ná-d-mi, pl. chi-n-d-ánti `cut off, split' not retained in σκινδάλαμος etc. s.v.. On the other hand the yod-present σχίζω is isolated and is like the other verbforms notably a Greek. innovation. Against identification of σχίζεται and the Skt. pass. chid-yá-te Wackernagel Unt. 133. Beside σχίζω stands with full grade Lith. skíedžiu `separate, divide'. 5. Independent of σχίσις (innovation; cf. πίστις) is Skt. ví-chitti- `interruption'. -- Further cognates, a.o. Arm. c'tim (from *c'it-im) `tear itself, scratch', for Greek without direct interest, in Bq, WP. 2, 543 f., Pok. 920f., W.-Hofmann s. scindō w. lit. -- Lat. LW [loanword] scheda f. `stroke of papyrus' from *σχίδη (or σχίδα?; s. above A. 1), also `concept' through influence of schedium n. `unprepared speech, draft, scetch' = late- a. NGr. σχέδιον `id.' (on the meaning s. σχέδιος to σχεδόν), σχεδάριον; on this till Ital. schizzo, Fr. esquisse, NHG Skizze; s. Kretschmer Glotta 10, 168 ff. == Other words mentioned by Frisk but not cognate with σχίζω s.vv: σκινδαλ(α)μός, σκινδύλιον, σκιδαρόν, σκοιδ-.
Page in Frisk: 2,838-840

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • σχίζω — και σκίζω έσχισα και έσκισα, σχίστηκα και σκίστηκα, σχισμένος και σκισμένος 1. κόβω κάτι κατά μήκος, χωρίζω στα δύο: Έσχισε το ύφασμα με τα χέρια του. – Έσχισε τα ξύλα. – Σχίστηκε το δέρμα του. – Έσχισε την εφημερίδα. 2. μτφ., «Σχίζω το νερό, τον …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • σχίζω — split pres subj act 1st sg σχίζω split pres ind act 1st sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίζω — ΝΜΑ, και σκίζω Ν 1. διανοίγω, κόβω κάτι κατά μήκος, συνήθως με βίαιο τρόπο, χωρίζω σε δύο ή περισσότερα τμήματα (α. «σχίζω ξύλα για το τζάκι» β. «τῶν δὲ Μένωνος στρατιωτῶν ξύλα σχίζων τις», Ξεν.) 2. μτφ. διέρχομαι μέσα από κάτι με μεγάλη ταχύτητα …   Dictionary of Greek

  • σχίζω — σκίζω και σχίζω, έσκισα και έσχισα βλ. πίν. 33 …   Τα ρήματα της νέας ελληνικής

  • σχίζον — σχίζω split pres part act masc voc sg σχίζω split pres part act neut nom/voc/acc sg σχίζω split imperf ind act 3rd pl (homeric ionic) σχίζω split imperf ind act 1st sg (homeric ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίζεσθε — σχίζω split pres imperat mp 2nd pl σχίζω split pres ind mp 2nd pl σχίζω split imperf ind mp 2nd pl (homeric ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίζετε — σχίζω split pres imperat act 2nd pl σχίζω split pres ind act 2nd pl σχίζω split imperf ind act 2nd pl (homeric ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίσαι — σχίζω split aor imperat mid 2nd sg σχίζω split aor inf act σχίσαῑ , σχίζω split aor opt act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίσον — σχίζω split aor imperat act 2nd sg σχίζω split fut part act masc voc sg σχίζω split fut part act neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • σχίσω — σχίζω split aor subj act 1st sg σχίζω split fut ind act 1st sg σχίζω split aor ind mid 2nd sg (homeric ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ἐσχισμένα — σχίζω split perf part mp neut nom/voc/acc pl ἐσχισμένᾱ , σχίζω split perf part mp fem nom/voc/acc dual ἐσχισμένᾱ , σχίζω split perf part mp fem nom/voc sg (doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”